Definicja przemocy domowej została określona w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
Przemoc domowa – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osób doznających przemocy domowej, w szczególności:
- Narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
- Naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
- Powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
- Ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
- Istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Ustawa w art. 2 ust. 1 pkt 2 definiuje, kto jest osobą doznająca przemocy domowej, w tym małoletniego” Małoletni są ostatnią wymienianą w definicji kategorią osób doznających przemocy. Ustawodawca w żaden sposób nie wskazał, jaki rodzaj relacji powinien łączyć osobę stosująca przemoc i małoletniego, który tej przemocy doznaje. Oznacza to, że nie ma znaczenia, kim dla małoletniego jest osoba stosująca przemoc. Może to być zatem osoba zupełnie obca, która nie zamieszkuje z małoletnim. Małoletni podlega ochronie przed przemocą domową we wszelkich sytuacjach, w których przemoc wobec nich stosują osoby z nim spokrewnione, wspólnie zamieszkujące, ale również osoby zupełnie obce, które np. okresowo sprawiają opiekę nad małoletnim, także w ramach obowiązków służbowych. [1]
Małoletni – Zgodnie z art. 2 ust. 2 „przez osobę doznająca przemocy domowej należy także rozumieć małoletniego będącego świadkiem przemocy domowej wobec osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 ustawy”.
Osoba stosująca przemoc – według art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej osoba stosująca przemoc domową to pełnoletni, który dopuszcza się przemocy domowej wobec osób doznających przemocy domowej.
Świadek przemocy domowej – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 określa, że świadek przemocy domowej to osoba, która ma wiedzę na temat stosowanie przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej. Dzieci, które widziały akt przemocy lub mają o nim wiedzę, są nie tylko świadkami przemocy, lecz według prawa również osobami doznającymi przemocy.
Zespół interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej – Na terenie miasta Ostróda działa Zespół Interdyscyplinarny. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu zapewnia Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ostródzie. W skład powołanego przez Burmistrza Miasta Zespołu Interdyscyplinarnego weszli przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia i organizacji pozarządowych. W jego skład wchodzą również kuratorzy sądowi oraz przedstawiciele instytucji działających na rzecz przeciwdziałania przemocy.
Zespół zgodnie z art. 9b ust. 1 ma za zadanie m. in. diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym, inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzenie ich wykonania właściwym podmiotom, rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym, powoływania grup diagnostyczno-pomocowych i bieżące monitorowanie procedury „Niebieska Karta”, kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno – edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową, składanie, na wniosek grupy diagnostyczno-pomocowej, zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosująca przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r.- kodeksu wykroczeń.
Jeśli doznajesz przemocy lub jesteś jej świadkiem możesz w bezpieczny sposób zgłosić ten fakt pracownikowi socjalnemu, Policji, pedagogowi szkolnemu, pracownikowi ochrony zdrowia. Reaguj, nie pozostawaj obojętny.
[1] G. Wrona „Procedura „Niebieskie Karty” i inne przepisy prawne. Jak mogą im pomóc ochronić się przed przemocą. Warszawa 2024, str. 6. Wydawnictwo: SPS Adam Rynkiewicz.